در این مطلب با انواع آرماتور، بریدن آرماتور خم کردن آرماتور و نصب آرماتورها آشنا می‌شوید.
برای شناسایی و تشخیص آرماتورها از یک دیگر، آن‌ها را با عدد قطر اسمی معرفی می‌کنند آرماتورها را نیز با مقاومت مشخصه طبقه بندی می‌کنند، که برای آرماتورهای بتن مسلح عبارت است از: S220، S300، S350، S400 و S500. این اعداد به حداقل مقاومت مشخصه آرماتورها بر حسب Mpa اشاره دارند.
بریدن آرماتور ها:
ابتدا باید توجه داشت که برای بریدن آرماتور باید از ابزارهای مکانیکی استفاده شود، و اگر نیاز به استفاده از روش‌های دیگری داشته باشیم، لازم است که با مهندس مشاور پروژه مشورت کنیم.
خم کردن آرماتور ها:
برای خم کردن میلگردها توجه به دو نکته زیر الزامی می‌باشد:
- جلوگیری از خم کردن آرماتورها در دمایی زیر دمای 5 درجه سانتیگراد.
- نباید از حرارت دادن آرماتورها به منظور خم کردن آن‌ها بهره گرفت، بلکه خم کردن آن‌ها باید به صورت سرد انجام پذیرد، و برای این کار نیز باید از ابزار مکانیکی که بر روی آن دایره خم کن طراحی شده باشد استفاده کرد، این کار باید با دقت و با سرعت ثابتی انجام شود، مشورت با مهندس ناظر برای هر روشی خارج از این پروسه الزامی می‌باشد.
- بعد از اینکه آرماتورها را خم کردیم نباید مجددا آن‌ها را در جهت دیگری خم کنیم، اما در صورت موافقت مهندس ناظر می‌توان بعد از انجام کنترل‌های لازم از آن‌ها مجددا استفاده کرد.
نصب و بستن آرماتور ها:
قبل از بستن آرماتور ها باید مطمئن شد که روی سطح خارجی آن‌ها هیچ ماده دیگری نیست، چون در محیط‌های کارگاهی بسیار پیش می‌آید که موادی مثل قیر، رنگ، روغن، گل، گچ و.. سطوح خارجی آرماتورها را آلوده می‌کنند. ضمنا نباید آرماتورها در معرض خوردگی قرار گیرند بطوریکه سطح مقطع آن‌ها کاهش یابد، یا پوسته پوسته شوند چون این دلیلی بر عمیق بودن خوردگی است. در صورت بروز چنین مشکلی نباید قبل از انجام آزمایش و مطمئن شدن از مطابقت مشخصات آرماتورهای زنگ زده با آرماتورهای محاسباتی از آن‌ها برای بتن آرمه استفاده کرد. اما درصورت مطابقت داشتن مقاومت آن‌ها با مشخصات مندرج در محاسبات، استفاده از آن‌ها بعد از زدودن زنگ‌ها توسط برس سیمی بلا مانع است.
بعد از اینکه آرماتورها طبق نقشه‌های اجرایی در محل‌های مشخص شده نصب شدند باید به گونه‌ای فیکس شوند تا هنگام بتن ریزی مقدار جابجایی یا رواداری آن‌ها در محدوده مجاز باشد. توجه به چند نکته حین نصب و بستن آرماتورها الزامی می‌باشد:
1) برای بستن آرماتورها به یک دیگر از مفتول‌ها و اتصال دهنده‌های فولادی استفاده می‌شود، و استفاده از جوشکاری برای این امر منوط به دو شرط است:
- مهندس ناظر پروژه با این تصمیم موافق باشد.
- سطح مقطع آرماتورها به علت جوشکاری کاهش پیدا نکند.
2) برای ایجاد چسبندگی هرچه بیشتر بین بتن و آرماتورها باید انتهای میلکردها به سمت داخل خم یا اصطلاحا قلاب شود. برای این کار از خم‌های نیم دایره، چنگک و گونیا برای میلگرد‌های اصلی و خاموت استفاده می‌شود. انجام محاسبات دقیق و دانستن جزئیات مستلزم مراجعه به آیین نامه بتن آبا است.
وصل کردن میلگردها:
خیلی وقت‌ها به علت محدودیت طولی آرماتورها برای همراهی با نقشه‌های اجرایی و انتقال نیروی داخلی آرماتورها مجبور به وصل کردن آن‌ها به آرماتورهای دیگری می‌شویم. اما باید توجه داشت که این وصله‌ها نباید در یک ناحیه تمرکز پیدا کنند، این امر به این معنی است که از وصل کردن آرماتورهای مجاور حتی المقدور خوداری کنیم. نکته دیگری که حائز اهمیت است این مورد است که در صورت امکان این وصله‌ها در محدوده‌هایی که کشش در آن‌ها حاکم است استفاده نشوند.
رعایت فاصله لازم بین میلگردها:
برای اینکه بتن بتواند بین میلگردها نفوذ کند باید بین میلگردها فاصله مجاز رعایت شود، مثلا برای فاصله آزاد بین دو میلگرد باید کوچکترین عدد بین این سه مقدار را بدست آورد: قطر بزرگترین میلگرد، 25 میلیمتر و 1.33 برابر قطر اسمی بزرگترین دانه سنگی استفاده شده در بتن. بقیه موارد را در آیین نامه آبا باید مطالعه کرد.
ضخامت پوششی بتن:
به بتنی که سطح رویه آرماتور را می‌پوشاند بتن پوششی گفته می‌شود، برای اینکه هنگام عملیات بتن ریزی و یا هنگام استفاده از ویبراتور در بتن، آرماتورها جابجا نشوند از قطعات به نام لقمه استفاده می‌شود، این لقمه‌ها بین قالب بتن ریزی و شبکه میلگردها قرار می‌گیرد و سبب ایجاد لایه بتن پوششی بر روی میلگردها می‌گردد. اگر لقمه‌ها در آرماتور بندی استفاده نشود ممکن است میلگردها بر اثر ضربات ناشی از بتن ریزی و غیره از محدوده رواداری مجاز جابجایی بیشتر داشته باشند و در محل‌هایی ممکن است به قالب چسبیده و هیچ بتنی آن‌ها را پوشش ندهد.
شرایط محیطی: شرایط محیطی در آیین نامه از وضعیت ملایم تا شرایط محیطی فوق العاده شدید در پنج مرحله به صورت کامل توضیح داده شده است که بیانگر شرایط محیطی سازه بتن آرمه در شدت و ضعف عوامل مختلفی مثل یخ زدگی، تعریق، رطوبت، تر وخشک شدن متناوب، عبور وسائل نقلیه و خطر ضربه، خاک‌های مهاجم، مواد شیمیای خورنده، آب و فاضلاب با PH نزدیک شونده به عدد 5 و شرایطی از این قبیل و راهکار‌های پیشنهادی مقابله با آن‌ها ذکر شده است.
