با توجه به توسعه اقتصادی به وجود آمده و نیاز روز افزون به گسترش شبکه‌های مواصلاتی و بالا بودن هزینه‌های طراحی، اجرا و نگهداری سازه راه و کمبود منابع مالی و با در نظر گرفتن به سر آمدن عمر طراحی سازه‌های راهی موجود، بازیافت روسازی از جنبه‌های گوناگونی حائز اهمیت می‌باشد.
یکی از روش‌های بازیافت روسازی ها، بازیافت گرم روسازی آسفالتی می‌باشد. البته ابتدا باید کلیه گزینه‌هاd ممکن چه از لحاظ ملاحظه‌های فنی و چه از لحاظ مسائل اقتصادی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
بررسی روش‌هایی مثل مرمت‌های معمولی برای نگه داری‌های دوره ای، مرمت با روکش آسفالت سطحی، بازسازی با مصالح کاملا جدید سنگی و قیری، بازیافت سرد، قبل از انتخاب عملیات بازیافت گرم روسازی آسفالتی اهمیت فراوانی دارد.
در روش بازیافت گرم، ابتدا آسفالت مشکل دار باید به مقدار مشخصی برداشته شود. ضخامت لایه ی برداشته شده تعیین می‌کند که فقط آسفالت بر داشت شود یا مصالح غیر آسفالتی هم برداشت شوند.
این مصالح برداشت شده یا در کارخانه آسفالت یا در محل ابتدا خرد و بعد دانه بندی می‌شوند. سپس از جوان کننده که به اصلاح خصوصیات قیر سخت شده که در مصالح برداشت شده می‌باشد استفاده می‌شود.
گاهی طبق دستور العمل آسفالت گرم یا سنگدانه جدید که کیفیت و دانه بندی آن باید منطبق بر مشخصات سنگدانه مناسب برای استفاده در طرح اختلاط آسفالت گرم بازیافتی باشد به مصالح اضافه می‌شوند، سپس آسفالت گرم تولید شده در محل ابتدا پخش و سپس کوبیده می‌شود. از مزایای استفاده از این روش:
- حفظ منابع طبیعی ناشی از استفاده مجدد از سنگدانه‌ها و مواد قیری که در لایه آسفالت قدیمی وجود دارد.
- بدون اینکه ضخامت لایه تغییر چندانی کند شرایط هندسی راه محفوظ می‌ماند و مقاومت جاده افزایش می‌یابد.
- نخاله‌ها کمتر تولید شده و در نتیجه منجر به کاهش آلودگی محیط زیست می‌شود. مخصوصا اگر کارخانه‌های بازیافت از روش‌های نوین برای بازیافت استفاده کرده که موجب کاهش تولید آلودگی ناشی از فعالیت این کارخانه‌ها می‌شود.
- قابلیت بازیافت گرم آسفالت در کارخانه‌ها و به صورت درجا.
بازیافت گرم آسفالت درجا:
شرط بهره گیری از این روش مناسب بودن لایه روسازی از لحاظ باربری می‌باشد. در حقیقت بازیافت درجا موجب افزایش توان سازه‌ای نشده بلکه بیشتر برای ترمیم خرابی‌های سطحی به کار گرفته می‌شود. از قبیل موارد زیر:
- ترمیم شیار افتادگی یا موج‌هایی که در راستای حرکت وسائل نقلیه تولید می‌شوند.
- ترمیم ترک‌های حرارتی و ترک‌های ناشی از بارگذاری که شدت ناچیزی داشته باشند.
- اصلاح شیب عرضی و زه کشی سطحی، و رفع تاب‌های لغزشی و قیر زدگی و بهبود سخت شدن قیر رویه.
معمولا ضخامت لایه آسفالتی که مورد بازیافت قرار می‌گیرد بین 25 تا 50 میلیمتر است اما این عدد ممکن است در مواردی به 75 میلیمتر افزایش پیدا کند مشروط بر اینکه هنگام عملیات شخم زدن لایه آسفالت به لایه‌های زیر آسفالت آسیبی وارد نشود.
روش کار در بازیافت آسفالت درجا:
ابتدا سطحی که می‌خواهیم عملیات بازیافت در آن انجا انجام شود را تا دمای حدود 150 درجه با دستگاه‌های گرم کننده آسفالت حرارت می‌دهیم. بعد از اینکه آسفالت گرم و شروع به نرم شدن کرد عملیات شخم زنی را تا عمق محاسبه شده طوری که به لایه‌های غیر آسفالتی نرسد شروع می‌کنیم. در حین عملیات شخم زنی ماده جوان ساز قیر که برای منطبق کردن مولفه‌های قیر موجود در مصالح آسفالتی با مشخصات تعیین شده برای طرح استفاده می‌شود را به مصالح شخم زده شده اضافه می‌کنیم.
ممکن است برای افزایش مقاومت رویه به آن مصالح سنگی جدید و یا آسفالت گرم جدید اضافه شود که با توجه به طرح اختلاط محاسبه شده برای آسفالت بازیافتی تعیین می‌شود.
بعد از اینکه مصالح به طور کامل مخلوط و میکس شدند شروع به پخش آن‌ها در سطح مورد نظر با رعایت تراز و شیب و هندسه راه می‌کنیم.
سپس در انتها با عبور غلتک لایه آسفالتی بازیافت شده را متراک می‌کنیم، ممکن است که روی لایه بازیافت شده یک لایه نازک بتن آسفالتی به عنوان روکش نیز اجرا شود.
روش بازیافت گرم آسفالت در کارخانه:
در این روش سطح روسازی قبل از آغاز عملیات برداشت باید از هر گونه روغن، گرد و خاک و آلاینده‌ای پاک شود. برای این کار از جاروهای مکانیکی و یا فشار آب استفاده می‌شود، سپس بعد از اجرای عملیات شخم زنی و برداشت روسازی که توسط عبور مکرر غلتک‌های شبکه‌ای یا انواع مختلف دیگر غلتک‌ها و آسیاب‌های چکشی انجام می‌پذیرد، مصالح خرده آسفالتی به کارخانه حمل می‌شود.
در کارخانه ابتدا مصالح به دستگاه‌های سنگ شکن بارگیری می‌شوند، سپس مصالح سرند شده با قیر یا جوان کننده مخلوط می‌گردد. ممکن است با توجه به طرح اختلاط محاسبه شده مصالح سنگی جدید و یا آسفالت گرم نیز برای بهبود مشخصه‌های افزوده گردد.
در این روش ضخامت لایه روسازی بازیافت شده بیشتر از ضخامت روش درجا می‌باشد، و لذا در این روش علاوه بر ترمیم انواع خرابی‌هایی که در روش در جا ذکر شد امکان ترمیم خرابی‌ها و افزایش توان سازه‌ای روسازی و ترمیم ترک‌های ناشی از بارگذاری باشدت کم امکان پذیر شده است. این کار موجب کاهش تاثیرات یخ بندان بر لایه‌های اساس و زیر اساس نیز می‌شود.
